آمار کلی شهدای جنگ تحمیلی تعداد 213255 نفربوده که شامل 155088 نفر دردرگیری مستقیم با دشمن ،16154 در حملات دشمن به شهرها ، 11814 نفردرحوادث متفرقه و سایر موارد9889 نفر بوده است از این آمار تعداد 155259 نفر مجرد، تعداد 55996نفر متأهل ، تعداد 7054 نفر 14 ساله و کمتر ، تعداد 65575 نفر بین15 تا 19ساله ، تعداد 87106نفر بین 20تا 23 ساله ،تعداد 22703نفر بین 24 تا 29ساله ، تعداد 30817نفر 30ساله و بالاتربوده است.
ردیف |
نهاد |
نوع شغل |
تعداد |
1 |
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی |
کادر |
23199 |
سرباز |
16738 |
||
2 |
ارتش جمهوری اسلامی |
کادر |
9089 |
سرباز |
36965 |
||
3 |
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی |
کادر |
2926 |
سرباز |
5672 |
||
4 |
بسیج و سایر |
شغل آزاد |
31674 |
5 |
دانش آموز |
32275 |
|
6 |
دانشجو |
2608 |
|
7 |
روحانی |
2742 |
|
8 |
بیکار |
6128 |
|
9 |
دولتی |
26293 |
|
10 |
بسیج ویژه |
2329 |
|
11 |
خانه دار |
3136 |
|
12 |
کودک |
2906 |
|
13 |
غیر ایرانی |
4565 |
|
جمع کل |
213255 |
ردیف |
تاریخ عملیات |
نام عملیات |
منطقه عملیات |
1. |
1/12/1360 |
چزابه |
|
2. |
1/2/1360 |
جبهه غرب موقعیت غرب سر پل ذهاب |
|
3. |
1/5/1364 |
هورالهویزه |
|
4. |
1/9/1366 |
حاج عمران |
|
5. |
10/2/1361 |
جبهه جنوب موقعیت غرب کارون |
|
6. |
10/5/1366 |
میمک |
|
7. |
10/6/1365 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب پادگان حاج عمران |
|
8. |
10/8/1361 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب موسیان(شرهانی و زبیرات) |
|
9. |
11/6/1360 |
جبهه غرب موقعیت شمال سر پل ذهاب |
|
10. |
11/6/1365 |
اسکله نفتی الامیه والبکر |
|
11. |
12/10/1360 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب و شمال نوسرد |
|
12. |
12/12/1365 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب پادگان حاج عمران |
|
13. |
12/1362 |
جزابه و چیلات |
|
14. |
13/2/1360 |
جبهه جنوب موقعیت شمال سوسنگرد |
|
15. |
13/3/1366 |
میمک |
|
16. |
13/6/1366 |
شمال اربیل |
|
17. |
1359/12/26 |
غرب سوسنگرد تا روستای احیمر |
|
18. |
1360/01/15 |
غرب دزفول – محور جنوبی جنگ |
|
19. |
1360/1/25 |
منطقه عمومی شهر شوش دانیال – محور جنوبی جنگ |
|
20. |
1360/12/24 |
کرخه کور (نور ) |
|
21. |
1360/2/25 |
جبهه جنوبی جنگ – تپه های مدن و شهید موذنی در شمال منطقه آبادان |
|
22. |
1360/3/21 |
منطقه عمومی دارخوین |
|
23. |
1360/6/11 |
غرب بلندی های "الله اکبر " |
|
24. |
1360/6/27 |
منطقه عملیاتی سوسنگرد |
|
25. |
1364/03/7 |
جزیره مینو |
|
26. |
1364/4/7 |
شمال غربی خط خودی - جبهه شمالی جنگ |
|
27. |
1364/5/23 |
منطقه تکاب و صاییندژ از استان آذربایجان غربی ایران |
|
28. |
1364/5/24 |
منطقه عمومی چنگوله واقع در جنوب شهر مرزی مهران |
|
29. |
1364/5/25 |
منطقه عمومی فکه ـ جبهه میانی جنگ |
|
30. |
1364/7/30 |
هورالهویزه عراق - محور جنگی جنوب |
|
31. |
1365/11/22 |
عمق 70 کیلومتری استان اربیل عراق – محور شمالی جنگ |
|
32. |
1365/8/24 |
منطقه زاخو - دهوک در عمق300 کیلومتری جبهه شمالی جنگ |
|
33. |
1365/8/4 |
سد دوکان کردستان عراق |
|
34. |
1366/06/27 |
|
|
35. |
1366/07/12 |
شهر کفری داغ در استان کرکوک عراق |
|
36. |
1366/1/25 |
منطقه عمومی چوارتا - ماووت در شمال استان سلیمانیه عراق |
|
37. |
1366/10/22 |
عمق200 کیلومتری در پشت مواضع دشمن در استانهای شمالی خاک عراق |
|
38. |
1366/12/5 |
منطقه عمومی سنگاو در شرق استان کرکوک عراق - عمق جبهه شمالی دشمن |
|
39. |
1366/5/18 |
منطقه عمومی شرق خرمال کردستان عراق |
|
40. |
1366/8/28 |
استان دهوک عراق |
|
41. |
14/5/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب سردشت |
|
42. |
15/10/1359 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب کرخه کور،هویزه |
|
43. |
15/5/1361 |
قصر شیرین |
|
44. |
16/5/1364 |
غرب هویزه |
|
45. |
18/1/1366 |
جبهه جنوب موقعیت شلمچه و شرق بصره |
|
46. |
18/11/1361 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب فکه(چزابه) |
|
47. |
19/10/1359 |
جبهه غرب موقعیت غرب صالح آباد |
|
48. |
19/10/1365 |
جبهه جنوب موقعیت شلمچه وشرق بصره |
|
49. |
19/12/1363 |
جبهه جنوب موقعیت هورالهویزه(شرق دجله) |
|
50. |
19/4/1364 |
جنوب دهلران |
|
51. |
19/7/1365 |
جبهه شمالغرب موقعیت کرکوک |
|
52. |
2/1/1361 |
غرب دزفول و شوش |
|
53. |
2/12/1362 |
چزابه و چیلات |
|
54. |
20/1/1362 |
جبهه جنوب موقعیت شمالغرب فکه |
|
55. |
20/1/1366 |
قصر شیرین |
|
56. |
20/10/1359 |
جبهه جنوب موقعیت شمال آبادان |
|
57. |
20/11/1364 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب آبادان(فاو) |
|
58. |
20/9/1360 |
جبهه غرب موقعیت شمال گیلانغرب و جنوب سرپل ذهاب |
|
59. |
21/11/1362 |
دربندیخان عراق |
|
60. |
21/3/1360 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب دار خویین |
|
61. |
21/3/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت شمال سلیمانیه |
|
62. |
22/1/1367 |
پنجوین |
|
63. |
22/3/1367 |
جبهه جنوب موقعیت شلمچه |
|
64. |
22/4/1361 |
جبهه جنوب موقعیت شرق بصره |
|
65. |
23/10/1365 |
جبهه غرب موقعیت نفت شهر |
|
66. |
23/12/1366 |
شرق سلیمانیه |
|
67. |
23/7/1359 |
جبهه جنوب موقعیت غرب دزفول |
|
68. |
24/12/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت جنوب ماووت(سلیمانیه) |
|
69. |
24/3/1364 |
شرق دجله |
|
70. |
24/4/1364 |
جبهه شمالغرب موقعیت امتداد مرزآذربایجان و عراق |
|
71. |
25/1/1366 |
غرب بانه درعراق |
|
72. |
25/10/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت(شمال سلیمانیه) |
|
73. |
25/12/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب نوسرد(حلبچه) |
|
74. |
26/2/1361 |
میمک |
|
75. |
26/2/1367 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت (سلیمانیه) |
|
76. |
26/7/1363 |
جبهه غرب موقعیت جنوب سومار(شمال فکه) |
|
77. |
26/8/1359 |
جبهه جنوب موقعیت شرق سوسنگرد |
|
78. |
27/11/1362 |
چنگوله |
|
79. |
27/3/1366 |
جنوب دهلران |
|
80. |
27/7/1362 |
جبهه شمال غرب موقعیت شمال مریوان(پنجوین) |
|
81. |
28/8/1366 |
شمال موصل |
|
82. |
29/4/1362 |
جبهه شمال غرب موقعیت غرب پیران شهر(حاج عمران) |
|
83. |
29/8/1366 |
جبهه شمالغرب موقعیت غرب ماووت عراق |
|
84. |
3/10/1365 |
جبهه جنوب موقعیت جنوب وغرب خرمشهر(اروندرود) |
|
85. |
3/12/1362 |
جبهه جنوب موقعیت هورالهویزه و جزایر مجنون |
|
86. |
3/12/1365 |
جبهه جنوب موقعیت شلمچه |
|
87. |
3/4/1366 |
جنوب غربی سردشت |
|
88. |
3/5 /1367 |
خطوط جبهه میانی جنگ |
|
89. |
30/1/1366 |
جبهه شمالغرب |
|
90. |
4/4/1364 |
هورالهویزه |
|
91. |
5/1/1367 |
جبهه شمالغرب موقعیت جنوب دریاچه دربندیخان عراق |
|
92. |
5/12/1364 |
جبهه شمالغرب موقعیت شرق سلیمانیه(شرق چوارته عراق) |
|
93. |
5/7/1360 |
جبهه جنوب موقعیت شمال آبادان |
|
94. |
7/4/1366 |
حلبچه |
|
95. |
7/5/1362 |
جبهه غرب موقعیت مهران |
|
96. |
8/9/1360 |
جبهه جنوب موقعیت غرب سوسنگرد و بستان |
|
97. |
9/4/1365 |
جبهه غرب موقعیت مهران |
|
98. |
9/7/1361 |
جبهه غرب موقعیت غرب سومار |
هیچ اثری از شهدا نبود. بچه ها خسته شده بودند. دست ها تاول زده بود و گاه تاول ها می ترکید. خاک هم که روی زخم تاول ها می ریخت بیشتر می سوخت. برای استراحت کنار تپه ای دراز کشیدیم."خدایا! هر چه می گردیم تمامی ندارد. با اینکه مطمئنیم بچه ها اینجا شهید شدند و جامانده اند، هیچ اثری از آنها نیست.توی همین فکرها بودم و با سر نیزه بدون انگیزه زمین را می کندم که یک دفعه احساس کردم سر نیزه ام به چیزی برخورد کرد.خاک ها را کنار زدم. پوتین نظامی بود! اطراف پوتین را خالی کردیم. با دقت زمین را کندیم. شهید بود. بچه ها همگی شروع کردند تپه را که سنگر تانک بود، خراب کردند و هر چند دقیقه یک بار فریاد"یا زهرا" و " یا حسین" بچه ها، خبر از پیدا شدن شهیدی دیگر می داد.آن روز پانزده شهید پیدا شد. آن ها را به معراج الشهدای شرهانی آوردیم.حالا دیگر آن ها مونس بچه ها شده بودند.حرف های ناگفته مان را که سالها کسی محرم شنیدنش نبود، برای آنها زمزمه کردیم.
می خواست برگرده جبهه بهش گفتم:
پسرم! تو به اندازه ی سنّت خدمت کردی بذار اونایی برن جبهه که نرفته اند.
چیزی نگفت و ساکت یه گوشه نشست…
…
وقت نماز که شد، جانمازم رو انداختم که نماز بخونم. دیدم اومد و جانمازم رو جمع کرد…
خواستم بهش اعتراض کنم که گفت:
این همه بی نماز هست! اجازه بدید کمی هم بی نمازا، نماز بخونند.
دیگه حرفی برای گفتن نداشتم خیلی زیبا، بجا و سنجیده جواب حرف بی منطقی من رو داد.
پ.ن - 1: متاسفانه اسم این عزیز رو نمی دونم. خاطره رو جایی خوندم و به نظرم بسیار زیبا اومد. حیفم اومد شما نخونیدش.
پ.ن - 2: عکس تزئینی است.