شرهانی

شرهانی آخرین بازمانده دفاع مقدس از لحاظ آثار طبیعی جنگ در شهرستان دهلران و استان ایلام است . این منطقه نه به عنوان یک یادمان بلکه به عنوان یک پایگاه فرهنگی مهم در این شهرستان و بازگو کننده رشادتهای مردمی شیعی مذهب که در دوران سخت انقلاب اسلامی بدون وجود هیچگونه سیستم سمعی و بصری در حد فاصل دو استان ایلام و خوزستان نقش بسزایی از خود نشان داده اند  . هدف از ارائه این مجموعه معرفی این منطقه بعنوان سندی از آثار دفاع مقدس است که در زیر می آید .

   

مفهوم لغوی شرهانی :

شرهانی لفظ عربی است که برخی از اسامی مردان عرب شرهان است و یک طایفه بزرگ در بین اعراب شرهان می باشد و از نظر لغوی به معنی گوشت جدا شده از استخوان است و اگر با ( ح ) یعنی شرحانی نوشته شود . مفهوم گستردگی را دارد . به هر حال شرهانی مفهوم چیزی واضح و بدون غل و غش می رساند

موقعیت و وسعت شرهانی :

شرهانی در اوج ارتفاعات جبل الحمرین ( کوههای سرخ ) واقع شده است .

جبل الحمرین رشته ارتفاعاتی است که از شهر مهران بصورت نواری طبیعی موازی با مرز ایران و عراق بوجود آمده و دقیقا تا منطقه شرهانی ختم می شود . از شرهانی به سمت فکه ارتفاعات سهل العبور شده تا حدی که در فکه منطقه بصورت دشت وسیع در می آید .

 

شرهانی در  دوران دفاع مقدس :

سرزمین عملیات های مهم رزمندگان اسلام بخصوص عملیات محرم است . در مرحله سوم عملیات محرم ۱۵ روز به طول انجامیده است منطقه شرهانی حدود ۱۰ بار دست به دست شده است . عمده شهدای مفقود الاثر مربوط به این عملیات است . که تا کنون درخاک عراق قرار دارند

 

آثار بجامانده از جنگ تحمیلی در شرهانی :

ـ ایجاد میادین مین در ردیفهای چندگانه در طول نوار مرز که منطقه فکه و چزابه ادامه دارد .

ـ انواع سیم های خاردار ـ نبشی ـ موانع خورشیدی ـ فرشی و موانع ایذائی دیگر

ـ یک کانال بسیار عظیم و منحصر به فرد به طول ۹۰ کیلو متر و عمق ۴ متر و عرض ۶ متر که در وسط میادین مین احداث شده است . که در داخل آن انواع مین و موانع وجود داشته . ضمن اینکه با هدف استتار و پنهان کاری خاک برداشت شده در نقاط دور تری بدون اینکه در جناحین کانال ریخته شود انتقال داده شده است . تا نیرو های خودی در هنگام شب در مواجهه با آن با مشکل روبرو شوند .

ـ سنگرها و استحکامات بسیار طولانی و مهم که با بتون و آرماتور احداث شده اند .

ـ خاک ریزه های دو جداره

ـ جاده آسفالت عراق از بیدات تا جاده اصلی دهلران ـ اندیمشک ( عین خوش )

 

شرهانی پس از دوران دفاع مقدس :

 

با پایان گرفتن جنگ تحمیلی و پذیرش قطعنامه نیروهای خودی در صفر مرز مستقر شدند .

 لشکر ۱۴ امام حسین ( ع)‌با فرماندهی شهید علیرضا غلامی است . شهید غلامی که با هدف شناسایی و ارائه گزارش وضعیت در این منطقه مستقر می شود در اولین  روز تفحص پیکر شهید را به نام منتظر القائم کشف می کند . و همین باعث توسل آنها حضرت قائم ( عج ) و حضور مستمر نیروهای این لشکر در شرهانی می شود . بدنبال نیروهای مرزبان گروههای تفحص وارد منطقه می شوند . اولین گروه تفحص

تفحص پیکر مطهر شهداء در منطقه شرهانی :

از سال ۷۰ تا ۷۶ کار تفحص پیکر مطهر  شهدا وسیله گروههای تفحص یگانهای سپاه و کمیته مفقودین بصورت کوتاه مدت و دایر کردن چادرهای گروهی و یا استقرار در شهر دهلران و موسیان آغاز می شود . از سال ۷۶ تا ۷۸ بعد از شهادت شهید علیرضا غلامی کار متوقف می‌شود . اما از سال ۷۸ بصورت دائم و احداث تعداد سنگر و یک معراج شهداء که به صورت گنبدی بسیار زیبا با حال و هوای دوران دفاع مقدس گروه تفحص لشکر ۱۴ امام حسین ( ع) اصفهان مستقر می شوند .

 

ـ یک کانال بسیار عظیم و منحصر به فرد به طول ۹۰ کیلو متر و عمق ۴ متر و عرض ۶ متر که در وسط میادین مین احداث شده است . که در داخل آن انواع مین و موانع وجود داشته . ضمن اینکه با هدف استتار و پنهان کاری خاک برداشت شده در نقاط دور تری بدون اینکه در جناحین کانال ریخته شود انتقال داده شده است . تا نیرو های خودی در هنگام شب در مواجهه با آن با مشکل روبرو شوند .

ـ سنگرها و استحکامات بسیار طولانی و مهم که با بتون و آرماتور احداث شده اند .

ـ خاک ریزه های دو جداره

ـ جاده آسفالت عراق از بیدات تا جاده اصلی دهلران ـ اندیمشک ( عین خوش )

این گروه فعالیت خود را در دو بخش برون مرزی و درون آغاز می کند . در بخش برون مرزی از محور فکه و درون مرزی در منطقه شرهانی و در اواخر فعالیت تا محدوده غرب کشور ( مناطق مهران ـ سومار ـ قصر شیرین و فکه ) با روشهای گوناگون پیکر معطرشهداء را جمع آوری در معراج شهداء نگهداری می‌نماید. 

 

حوادث مهم در شرهانی :

 

اولین و برجسته ترین حادثه در شرهانی غرق شدن حدود ۴۰۰ نفر از نیروهای تیپ امام حسین ( ع ) در اولین شب عملیات محرم در رودخانه دویرج است .

توصیف این اتفاق به این صورت است : که عملیات محرم در دهم آبان ماه ۱۳۶۱ آغاز می شود آن شب بارندگی شدیدی صورت می گرد . آب رودخانه طغیان می کنند . نیروهای عراقی در آن دست رودخانه قرار دارد و نیروهای خط شکن باید از رودخانه عبور کنند و کمین های دشمن را بزنند و چنانچه این کار صورت نمی گرفت یگانههای جناح راست ( لشکر علی ابن ابیطالب + ۸ نجف و ۲۵ کربلا به محاصره می افتند . اما با وجود تاخیر در شروع عملیات آب همچنان کاهش پیدا نمی کند . ۱ گردان از نیروهای اما حسین ( ع ) به میان آب می زنند که حدود ۳۷۶ نفر از بچه ها را آب می برد و تعداد اندکی از آنها از رودخانه می گذرند و کمینهای دشمن را می زنند .

حادثه های دیگر آخرین روزهای دفاع مقدس است رژیم بعثی این محور عملیات بسیار سنگین را در شرایط نامساعد آب و هوایی ( ۵۲ درجه )‌تدارک نمود و با بمبارانهای شیمیایی و هوایی نیروهای ارتش را در این منطقه به محاصره در آورد‌و‌تعداد‌زیادی از آنها را در یک فاجعه انسانی به شهادت رساند و یا اسارت‌در‌آورد نحوه عقب نشینی و نیز تعقیب‌دشمن و‌آب‌و‌هوایی‌بسیار نا‌مساعد باعث‌شد که این صفحه به عنوان حادثه مهم مرسوم ۲۱/۴/۶۷ نامگذاری شود

حوادث دیگر شرهانی شهادت تعداد چند نفر از نیروهای تفحص از یگانهای مختلف در این حوزه است که محل شهادت آنها مشخص و تابلو هایی با ذکر مقتل شهیدان نصب شده است . این شهداء عبارتند از شهید سید امیر تشت زرین ـ شهید ابراهیم لحمد پوری شهید سید علی موسوی ـ شهید علیرضا غلامی و شهیدان صابری و شاهدی و محمود غلامی

 

ویژگی های طبیعی و مصنوعی در شرهانی :

 

از ویژگیهای طبیعی شرهانی وجود گلهای سرخ ( شقایق ) در فصل بهار است در شرهانی حدود ۵ ماه از سال هوا بسیار معتدل و بهاری و سایر ایام هوا گرم و سوزان است .

از نظر ویژگی‌های مصنوعی در محل یادمان ، اقدامات زیادی از جمله برپایی پرچم که به اعتقاد عراقی‌ها (عشایری شیعه عراق ) سرزمین پرچم‌ها نامگذاری شده است همچنین وجود تعداد ۱۰ دستگاه تانک و نفر بر به جا مانده از دوران جنگ تحمیلی و تعدادی ادوات دیگر و خاکریز دو جداره زیبایی خاصی به این منطقه داده است .